-Σήμερα θα μας μιλήσει η κυρία Σάρα Ευθυμίου ως κινησιοθεραπεύτρια και θα μας εξηγήσει τι σχέση έχει η κινησιοθεραπεία με την Πολλαπλή Σκλήρυνση. Σάρα;
*Καλημέρα! Σκλήρυνση; Νάντια, δεν θα το πάμε πολύ σοβαρά, θα το ελαφρύνουμε λίγο.

-Συμφωνώ, θα το ελαφρύνουμε απόλυτα.
*Γνωρίζουμε πάνω κάτω όλοι τι γίνεται.Είναι μία πάθηση που προσβάλλει το αυτόνομο κεντρικό νευρικό σύστημα, προβληματίζεται πάρα πολύ η μυελίνη μας, δε γίνεται η σωστή παραγωγή της. Προσβάλλεται το ανοσοποιητικό σύστημα και γενικότερα, έχουμε προβλήματα τα οποία "βαράνε"-τόσο απλά- τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό.
Κινησιοθεραπεία....κινησιοθεραπεία, εξειδικευμένη μορφή φυσικοθεραπείας για προβλήματα πολύ πιο έντονα, για πιο εξειδικευμένα προβλήματα. Μία επιστήμη η οποία δε συναντάται τόσο στην Ελλάδα, αλλά περισσότερο στο εξωτερικό ακόμα.

-Ναι, ισχύει αυτό.
*Η βάση της είναι στην Ιπποκράτειο ιατρική, είναι κινητική αποκατάσταση-θεραπεία για οποιαδήποτε μορφή νόσου, είτε αυτό λέγεται πολλαπλή σκλήρυνση, είτε αυτό λέγεται εγκεφαλικό, είτε αυτό λέγεται Πάρκινσον και γενικότερα για μία σωρεία παθήσεων. Ερώτηση; Έχεις καμία;

-Ναι, έχω μία ερώτηση. Ας πούμε ότι εγώ είμαι ένας ασθενής με σκλήρυνση, όχι "ας πούμε" είμαι, και έχω ένα υπολειμματικό αριστερό πόδι που το σέρνω, τι μπορείς να μου κάνεις στην κινησιοθεραπεία για να με βοηθήσεις;
*Καταρχήν να ξεκινήσουμε με τα πάρα πολύ βασικά. Να ξεκινήσουμε με κινητοποίηση του ισχίου, με κινητοποίηση της σπονδυλικής σου στήλης, με ασκήσεις που μπορούν να δυναμώσουν το μυικό ιστό του μηρού, του γόνατος, του γαστροκνημίου. Σωρεία κινήσεων και ασκήσεων που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε. Όμως, μην ξεχνάμε ότι τα προβλήματα και της πολλαπλής σκλήρυνσης, αυτή τη στιγμή, διαμορφώνονται λέγοντας μας όλοι οι γιατροί, και πολύ σωστά, ότι υπάρχουν προβλήματα οργανικής προέλευσης. Υπάρχουν, όμως, και προβλήματα τα οποία η επιστήμη δεν μπορεί να τα αποδείξει όπως θα θέλαμε, προβλήματα που προέρχονται από το στρες, το άγχος, το κάπνισμα, μία αιτία που είχε πέσει στο τραπέζι της συζήτησης ως αιτία της πολλαπλής σκλήρυνσης από τους επιστήμονες, οικογενειακό και εργασιακό περιβάλλον. Σίγουρα, εκεί, η κινησιοθεραπεία έχει να κάνει και με τη αποσυμφόρηση του εγκεφάλου μας, δηλαδή το πώς θα χαλαρώσουμε τον ασθενή για να ξεκουραστεί, να κοιμηθεί καλύτερα...

-Πολύ σημαντικό, γιατί η ίδια η σκλήρυνση προκαλεί αϋπνίες.
*Ο κακός ύπνος είναι πολύ σημαντικός, διότι ξυπνάει ο ασθενής και ξαφνικά έχουμε κόπωση, κόπωση που έτσι κι αλλιώς θα έχει λόγω ΠΣ, και όταν μπορέσεις να ηρεμήσεις την κόπωση αρχίζεις και διαπιστώνεις ότι δουλεύει αυτή η θεραπεία και όλοι νομίζουν ότι είναι ένα θαύμα, που δεν είναι θαύμα, είναι απλή κινητική θεραπεία. Δεν είναι μόνο να βάλουμε έναν ασθενή να γυμναστεί, αλλά να βάλουμε έναν ασθενή να λειτουργήσει, να είναι πιο λειτουργικός, να νιώθει καλά, να νιώθει ξεκούραστος, να νιώθει αποσυμπιεσμένος από τη φόρτιση της καθημερινότητάς του. Γιατί ένας σκληρυντικός πάντα έχει να αντιμετωπίσει προβλήματα κινητικά, προβλήματα κόπωσης, όρασης, ιλίγγους και προβλήματα που αφορούν κυρίως τη μυελίνη, το νευρικό του σύστημα, άρα πρέπει όλο αυτό να το χαλαρώνουμε. Και πώς το κάνουμε αυτό; Με ασκήσεις ήπιες, να μην κουράζεται μεν, αλλά να τις καταλαβαίνει το σώμα του, να νιώθει ότι γίνεται ξανά λειτουργικός. Και έτσι συνεχίζουμε τη θεραπεία. Ουσιαστικά η θεραπεία εδώ, πέρα από τη φαρμακευτική αγωγή, το παραϊατρικό κομμάτι της, γιατί η κινησιοθεραπεία δεν ανήκει στην ιατρική, αλλά είναι παραϊατρικός τομέας, έχει να κάνει με την αποκατάσταση της κινητικής του ασθενή.

-Ο κινησιοθεραπευτής είναι αυτό που λέμε "χειροπράκτης";
*Δεν έχει καμία σχέση η χειροπρακτική με την κινησιοθεραπεία. Η χειροπρακτική έχει πολλές πιέσεις, πιο έντονες πιέσεις. Καμία σχέση με την κινησιοθεραπεία. Όχι, όχι. Δεν έχουν καν συγγένεια.

-Ωραία, να σε ρωτήσω και κάτι άλλο τώρα. Ποια είναι η γνώμη σου για το έλαιο κάνναβης που συζητείται έντονα τελευταία;
*Τα αποτελέσματα θα δείξουν μετά από την πρακτική. Μέχρι στιγμής φαίνεται ότι η χρήση της κάνναβης ως θεραπευτικού μέσου έχει αποτελέσματα. Σε νευροπάθειες,σε μυοπάθειες, στους Παρκινσονικούς που μοιάζουν οι κινήσεις τους ρομποτικές. Γενικότερα, νομίζω ότι θα είναι μία καλή στροφή στο θεραπευτικό κομμάτι της συμπτωματολογίας. Αλλά θα το δούμε σε βάθος χρόνου.

-Σίγουρα, άλλωστε το ίδιο συμβαίνει και τις φαρμακευτικές θεραπείες. Σε βάθος χρόνου φαίνονται τα αποτελέσματα. Το καλό είναι ότι η έρευνα εξελίσσεται με ταχείς ρυθμούς και βγαίνουν συνέχεια νέα σκευάσματα.
*Για να δούμε πώς θα πάει και η κάνναβη.

-Νομίζω θα πάει καλά.
*Σίγουρα παρουσιάζει ενδιαφέρον να το παρατηρήσουμε, γιατί θα βοηθηθεί αρκετός κόσμος. Η κάνναβη δεν έχει να κάνει μόνο με το κομμάτι του ναρκωτικού, είναι εξαιρετικά παρεξηγημένο ως φυτό.

-Μα ούτως ή άλλως και η ηρωίνη ως ισχυρό αναλγητικό ξεκίνησε και στην πορεία ποινικοποιήθηκε. Η χρήση που τους κάνουμε είναι που τα έχει ποινικοποιήσει ουσιαστικά.
*Έτσι ακριβώς.

✤✤✤

-Πολύ ωραία. Σάρα, τώρα θέλω να μας πεις και για την άλλη σου δραστηριότητα. Ξέρω ότι είσαι από τα παιδιά της γενιάς μας που έχουν επιστρέψει στα χωριά τους...
*Εν μέρει έχω επιστρέψει ακόμη, δεν ξέρεις ποτέ...

-Αυτό είναι σίγουρο. Θέλω να μας πεις λίγο για τη δραστηριότητά σου ως ελαιοπαραγωγός.
*Ναι ναι, αυτό. Κινησιοθεραπεύτρια - λαδέμπορας συστήνομαι. Πολύ γέλιο.

-Γιατί όχι; Πολύ ωραίο είναι.
*95 ετών κτήματα, από προπάππου..

-Πού βρίσκονται;
*Θέρμο, Αιτωλοακαρνανίας. Συνεχίζουν στον παππού, τον οποίο χάνουμε νεότατο και ο πατέρας μου αποφασίζει να ασχοληθεί με τα κτήματα για να τον τιμήσει. Πάντα λάτρευε τη ζωή στο κτήμα, στην ελιά, τον τρόπο που μεγαλώνει ένα δέντρο, σου αποφέρει καρπούς, με τη σειρά τους σου αποφέρουν το ελαιόλαδο. Μιλάμε για ένα ελαιόλαδο πολύ υψηλής περιεκτικότητας σε πολυφαινόλες, σε ελαιασίνη και ελαιοκανθάλη. Όλα αυτά έχουν αντιοξειδωτική δράση και αυτό βοηθάει πάρα πολύ στις θρομβώσεις, στα καρδιαγγειακά προβλήματα και γενικά προβλήματα που έχουν να κάνουν με το αίμα και την καρδιά. Άρα, λοιπόν, φτιάξαμε το ελαιόλαδο ΟΡΕΩΝ Αιτωλικής γης, που την τελευταία πενταετία λειτουργούμε ως εταιρεία και γίνεται βιολογική καλλιέργεια που απαιτεί έναν χρόνο. Περίπου στα 5 έτη. Βραβευμένο ελαιόλαδο και οι ελιές μας.

-Πού θα σας βρούμε;
*Θα μας βρεις στην Αθήνα προς το παρόν, στο Κολωνάκι στη Νόρα,στο Ψυχικό με ελιές χύμα, στο ίντερνετ oreon-olivesυ. Στ.gr για διαδικτυακές παραγγελίες και αποστολές στο χώρο σοοχεύουμε, μάλλον, στο εξωτερικό όπου εκεί υπάρχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον από το κοινό. Γίνεται μία στροφή στις οργανικές τροφές τελευταία και στη χώρα μας.

-Ισχύει αυτό και ο λόγος που σε ρωτάω είναι γιατί γίνεται πολύς λόγος και για τη διατροφή σε σχέση με τη σκλήρυνση. Και σίγουρα κομβικό ρόλο έχει το ελαιόλαδο, ένα προϊόν που εμείς στην Ελλάδα έχουμε άφθονο.
*Το θέμα, Νάντια, ξέρεις ποιο είναι; Στην Πολλαπλή Σκλήρυνση θα έπρεπε να έχουμε πολύ χαμηλότερα ποσοστά. Και λόγω των προϊόντων και λόγω κλίματος.

-Γιατί πιστεύεις ότι είναι τόσο υψηλά τα ποσοστά στη χώρα μας;
*Τυπικά η Σκλήρυνση παρουσιάζει έξαρση στις βόρειες χώρες και όσο πιο κοντά στον Ισημερινό είμαστε, τόσο μικρότερα τα ποσοστά. Είναι πράγματι περίεργο που στην Ελλάδα έχουμε τόσο ραγδαία αύξηση των ποσοστών. Με τόσο ελαιόλαδο, άρα με μια διατροφή πλούσια σε ω3 λιπαρά θα έπρεπε να έχουμε εξαιρετικά χαμηλά ποσοστά, σε συνάρτηση και με την ηλιοφάνεια, άρα την πρόσληψη βιταμίνης D. Δεν είναι φυσιολογικό.Παράλληλα με τη ραγδαία αύξηση της σκλήρυνσης στις γυναίκες, κυρίως, βλέπουμε και μία αντίστοιχη αύξηση των ασθενών με Πάρκινσον στους άντρες. Αυτό μας δημιουργεί αγωνία από επιστημονική σκοπιά και συζητείται έντονα στην επιστημονική κοινότητα.
Ένας παράγοντας γι αυτό, είναι οι στρεσογόνες συνθήκες ζωής. Η οικονομικοπολιτική κρίση, η οικογενειακή κρίση, η κρίση του εκπαιδευτικού συστήματος. Οι γονείς τρέχουν σαν τους τρελούς, τα παιδιά εξίσου, όλοι μας. Το στρες δημιουργεί αρκετά ψυχοσωματικά προβλήματα, όπως λέμε και στην κινησιοθεραπεία. 

-Ουσιαστικά είναι ο τρόπος ζωής, η διατροφή μας και προσωπική μου άποψη είναι ότι στην Ελλάδα έχουμε μία έντονη παθογένεια που άπτεται της ελληνικής οικογένειας, που κάθε άλλο παρά ελληνική δεν είναι, αλλά η πίεση που ασκείται από την ελληνική οικογένεια δεν είναι ένας ακόμα στρεσογόνος παράγοντας;
*Ναι, φυσικά, γι αυτό και στην κινησιοθεραπεία λέμε ότι ποτέ δεν έρχεται ο ασθενής στο χώρο μας. Εμείς πάμε στο χώρο τους. Παίζει πολύ σημαντικό ρόλο να παρακολουθήσουμε το οικογενειακό περιβάλλον. Κατά πόσο ευθύνεται αυτό για εντάσεις και στρεσογόνα στοιχεία. Μας έχει τύχει στην πολυετή μας πείρα να βλέπουμε άτομα με ΠΣ που μετά τη θεραπεία λειτουργούν πολύ καλά, αλλά την επόμενη ημέρα τα βλέπουμε να αισθάνονται χειρότερα και όταν τους ρωτάμε μας εκμυστηρεύονται περιστατικά έντασης μέσα στο σπίτι, με τον πατέρα, τη μητέρα, τον αδερφό ή την  αδερφή.  Και αυτό είναι ένα στοιχείο που τους πάει πίσω στη θεραπεία τους γενικότερα.

-Ουσιαστικά είναι αποδέκτες της έντασης.
*Της έντασης του χώρου.

-Εκεί πώς μπορείς εσύ ως κινησιοθεραπεύτρια να βοηθήσεις;
*Εκεί μαθαίνουμε το άτομο να αποφεύγει κινητικά τέτοιες εντάσεις. Δηλαδή ακόμα και με τη στάση του σώματος, με τον τρόπο σκέψης, καλό θα ήταν να φύγει από το χώρο τη στιγμή που του προκαλείται ένταση. Να πάρει λίγο καθαρό αέρα. Αυτά είναι πολύ μικρές λεπτομέρειες, είναι και οι πιο σημαντικές όμως. Δεν αρκεί να κάνουμε μια άσκηση και να είμαστε ικανοποιημένοι. Η άσκηση έτσι κι αλλιώς μας βοηθάει. Το θέμα δεν είναι αυτό.

-Ποτέ δεν είναι μόνο αυτό το θέμα. Το θέμα είναι το "μέσα" όχι το "έξω".
*Έτσι ακριβώς.

-Σάρα, σε ευχαριστώ πάρα πολύ. Ήταν μία πολύ ωραία συζήτηση!
*Εγώ σε ευχαριστώ.









(απομαγνητοφωνημένη συνέντευξη από 15 Μαρτίου στο Booktalks με την κινησιοθεραπεύτρια Σάρα Ευθυμίου)