Οι νευρολόγοι βρίσκουν συσχέτιση μεταξύ της κετογονικής διατροφής και του όγκου του εγκεφάλου

Neurologists Find a Link Between the Keto Diet and Brain Tumor Growth

της Kristen Lawrence

Μία  νέα μελέτη έδειξε ότι άνθρωποι με όγκο στον εγκέφαλο μπορεί να ωφεληθούν από την κετογονική διατροφή. Η κετογονική διατροφή είναι ένα τροποποιημένο διατροφικό μοντέλο βασισμένο στην δίαιτα Atkins**. Περιλαμβάνει τροφές με αρκετό λίπος, χαμηλές σε υδατάνθρακες και πλούσιες σε πρωτεΐνη. Οι γιατροί, αρχικά, πρότειναν αυτό το είδος διατροφής σε ασθενείς με επιληψία τη δεκαετία του 1920. Σήμερα πια πολλοί άνθρωποι ακολουθούν την κετογονική διατροφή με σκοπό την απώλεια βάρους, να έχουν περισσότερη ενέργεια και άλλα οφέλη στην υγεία τους.

Αν και η κετογονική διατροφή μοιάζει πολύ δημοφιλής, φαίνεται ότι είναι δύσκολο κανείς να την ακολουθεί μακροχρόνια. Εντούτοις οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι μία τροποποιημένη εκδοχή αυτής της διατροφής μπορεί να ωφελήσεις ασθενείς με όγκο στον εγκέφαλο. Η σχετική μελέτη παρουσιάστηκε  στις 7 Ιουλίου 2021 διαδικτυακά στο επιστημονικό περιοδικό νευρολογίας Neurology®, το ιατρικό περιοδικό της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας. 

Όπως αποκάλυψε η μικρή αυτή μελέτη είναι ασφαλές να ακολουθούν την κετογονική διατροφή ασθενείς με έναν ιδιότυπο όγκο στον εγκέφαλο που ονομάζεται αστροκύττωμα (γλοίωμα χαμηλής κακοήθειας και βραδείας ανάπτυξης). Όλοι οι συμμετέχοντες στην μελέτη είχαν υποβληθεί σε ακτινοβολίες και χημειοθεραπεία.  Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι η κετογονική διατροφή προκάλεσε μεταβολικές αλλαγές στον οργανισμό τους και τον εγκέφαλό τους. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η μελέτη δεν καθόρισε αν η κετογονική διατροφή καθυστερεί την ανάπτυξη του εγκεφαλικού όγκου ή αν παρατείνει την διάρκεια ζωής.

"Δεν υπάρχουν αρκετές αποτελεσματικές θεραπείες για αυτό το είδος όγκων του εγκεφάλου και τα ποσοστά θνησιμότητας είναι μεγάλα. Οποιαδήποτε νέα εξέλιξη είναι καλοδεχούμενη", είπε ο επικεφαλής της μελέτης Roy E. Strowd, MD, MS, MEd, of Wake Forest School of Medicine in Winston-Salem, N.C., και μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας.

"Αυτά τα καρκινικά κύτταρα βασίζονται στην γλυκόζη ή την ζάχαρη για να πολλαπλασιαστούν και να αναπτυχθούν. Δεδομένου ότι  η κετογονική διατροφή είναι χαμηλή σε σάκχαρα, ο οργανισμός αλλάζει την πηγή της ενέργειάς του και αντί για υδατάνθρακες χρησιμοποιεί κετόνες. Τα φυσιολογικά εγκεφαλικά κύτταρα επιβιώνουν με τις κετόνες, αλλά θεωρητικά τα καρκινικά κύτταρα δεν μπορούν να πάρουν ενέργεια από τις κετόνες".

Η μελέτη που δείχνει πώς ωφελεί τους ασθενείς με όγκο του εγκεφάλου η κετογονική διατροφή

Οι ερευνητές συγκέντρωσαν 25 άτομα με αστροκύττωμα για την μελέτη. Οι συμμετέχοντες ακολούθησαν κετογονική διατροφή με διαλειμματική νηστεία για 8 εβδομάδες. Τρέφονταν με ψάρι, μπέικον, αυγά, βούτυρο, κρέμα γάλακτος και πράσινα φυλλώδη λαχανικά. Όλα αυτά τα τρόφιμα έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και χαμηλή σε υδατάνθρακες.

Οι συμμετέχοντες συναντήθηκαν με έναν διαιτολόγο, τον οποίο έβλεπαν κάθε δύο εβδομάδες στην συνέχεια. 5 μέρες την εβδομάδα οι συμμετέχοντες ακολουθούσαν το τροποποιημένο μοντέλο της δίαιτας Atkins, περιορισμός υδατανθράκων  σε συνδυασμό με  μεγάλες ποσότητες λιπαρών. Σύμφωνα με το πρόγραμμα που τους είχε ανατεθεί οι συμμετέχοντες θα έκαναν δύο φορές την εβδομάδα διαλειμματική νηστεία, δηλαδή θα προσλάμβαναν 20% ή λιγότερο των συνιστώμενων ημερήσιων θερμίδων.

Οι επιστήμονες ήθελαν να διαπιστώσουν αν οι συμμετέχοντες θα ακολουθούσαν την διατροφή αυτή χωρίς να έχουν σημαντικές παρενέργειες. 21 άτομα ολοκλήρωσαν το πρόγραμμα και 48% ακολούθησαν την διατροφή που τους ανατέθηκε με συνέπεια. Ωστόσο οι ουρολογικές εξετάσεις έδειξαν ότι το 80% των εθελοντών είχαν αυξημένες κετόνες. Αυτό σημαίνει ότι ο οργανισμός τους στηρίχτηκε στα λιπαρά και τις πρωτεΐνες αντί για τους υδατάνθρακες για να έχει ενέργεια. 

Οι περισσότεροι συμμετέχοντες με όγκο του εγκεφάλου τα πήγαν καλά με την κετογονική διατροφή. Μόνο 2 άτομα παρουσίασαν σημαντικές παρενέργειες κατά την διάρκεια της μελέτης. Οι επιστήμονες βρήκαν ότι στην μία περίπτωση οι παρενέργειες δεν σχετίζονταν με την κετογονική διατροφή, ενώ στην άλλη περίπτωση ενδέχεται να είχαν κάποια σχέση.

Οι επιστήμονες παρατήρησαν σημαντικές αλλαγές στον μεταβολισμό του οργανισμού και στον εγκέφαλο των συμμετεχόντων προς το τέλος της μελέτης. Πιο συγκεκριμένα τα επίπεδα της αιμοσφαιρίνης (hemoglobin A1c), της ινσουλίνης και λίπος του οργανισμού μειώθηκαν. Από την άλλη αυξήθηκε η αδύνατη σωματική τους μάζα.

Διεξήγαγαν, επίσης, εξειδικευμένους απεικονιστικούς ελέγχους εγκεφάλου στους συμμετέχοντες για να μετρήσουν και τους μεταβολίτες του εγκεφάλου. Ανακάλυψαν αυξημένη συγκέντρωση κετόνων και μεταβολικές αλλαγές στο μέγεθος του όγκου.

Τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά, αλλά απαιτούνται περαιτέρω έρευνες

"Χρειάζονται επιπλέον μελέτες για να καθοριστεί κατά πόσο αυτή η συγκεκριμένη διατροφή μπορεί να καταστείλει την ανάπτυξη των εγκεφαλικών όγκων και να παρατείνει τον χρόνο  ζωής για τους ασθενείς, αλλά τα αποτελέσματα που έχουμε μάς επιτρέπουν να πούμε ότι η κετογονική διατροφή είναι ασφαλής για ασθενείς με όγκο στον εγκέφαλο και, μάλιστα, ότι η διατροφή αυτή προκαλεί μεταβολικές αλλαγές στον οργανισμό και τον εγκέφαλο", είπε ο  Strowd.

Γενικά η κετογονική διατροφή φαίνεται υποσχόμενη για τους ασθενείς με όγκο στον εγκέφαλο.  Οι επιστήμονες δεν μπορούν να πουν με βεβαιότητα ότι επιβραδύνει την ανάπτυξη του όγκου ή ότι επιμηκύνει τον χρόνο ζωής των ασθενών, γνωρίζουν ότι οι ασθενείς ωφελούνται στην υγεία τους βραχυπρόθεσμα. Ελπίζουμε ότι θα ακολουθήσουν επιπλέον μελέτες στο μέλλον για να καθορίσουν τα μακροπρόθεσμα οφέλη της κετογονικής διατροφής στους ασθενείς με όγκο στον εγκέφαλο.

Οι ερευνητές αγχώθηκαν γιατί είχαν αρκετή επαφή με τους συμμετέχοντες. Κατά τα λεγόμενά τους σε μεγαλύτερες μελέτες οι επισκέψεις του ιατρικού προσωπικού δεν μπορεί να είναι λιγότερες. Επομένως τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης μελέτης είναι πιθανό να μην είναι πανομοιότυπα σε διαφορετικές συνθήκες.

Την μελέτη υποστήριξαν οικονομικά οι Dr. John και Elaine Freeman, Dr. Jon Weingart, the Martz, Redwood, και οι Dalos families, the National Center for Advancing Translational Sciences, National Institutes of Health και National Cancer Institutes.

Άλλα οφέλη της κετογονικής διατροφής

Επί δεκαετίες οι γιατροί συνέστηναν την κετογονική διατροφή  για την επιληψία και για ψυχικές παθήσεις. Σήμερα οι άνθρωποι ακολουθούν αυτή την διατροφή για διαφορετικούς λόγους, όπως οι ακόλουθοι:

• Απώλεια βάρους. Πολλοί ακολουθούν κετογονική διατροφή για να κάψουν περισσότερο λίπος και να βοηθήσουν στην απώλεια βάρους. Μία μελέτη διαρκείας έδειξε ότι οι παχύσαρκοι ασθενείς που ακολουθούσαν αυτό το μοντέλο διατροφής για περίοδο 6 μηνών έχασαν πολύ βάρος. Συγχρόνως βελτιώθηκαν άλλες τιμές όπως η χοληστερόλη, τα τριγλυκερίδια και η γλυκόζη αίματος. Μειώθηκε, ακόμα, ο κίνδυνος για καρδιακές ασθένειες.
• Μειώνεται η σύγχυση και βελτιώνεται η γνωσιακή κατάσταση του ατόμου. Κάποιοι άνθρωποι που ακολουθούν κετογονική διατροφή δηλώνουν ότι έχουν περισσότερη πνευματική διαύγεια τρώγοντας λιγότερη ζάχαρη και λιγότερους υδατάνθρακες. Μία μελέτη έφερε στο φως στοιχεία ότι η κετογονική διατροφή βοηθάει στην βελτιωμένη γνωσιακή κατάσταση και έχει βιοχημική επίδραση στον προμετωπιαίο λοβό. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτές οι διαπιστώσεις μπορεί να αποτελούν σημαντικές προσθήκες στην θεραπεία νευροεκφυλιστικών ασθενειών όπως το Alzheimer και η νόσος Parkinson.

Συμπεράσματα από την μελέτη σχετικά με την κετογονική διατροφή και το μέγεθος την ανάπτυξη του όγκου του εγκεφάλου

Η κετογονική διατροφή φαίνεται να βοηθάει τους ασθενείς με όγκο στον εγκέφαλο, σύμφωνα με μία μικρή μελέτη. Οι ασθενείς φάνηκε να έχουν περισσότερες κετόνες και βελτιωμένο μεταβολισμό μετά από 8 εβδομάδες. Παρουσίασαν, επίσης, αυξημένη αδύνατη μάζα σώματος και χαμηλότερα επίπεδα ινσουλίνης. Ωστόσο, οι ερευνητές δεν είναι ακόμη βέβαιοι ότι η διατροφή αυτή  θα μπορούσε να έχει επίδραση στους όγκους στον εγκέφαλο μακροπρόθεσμα. Χρειάζονται περισσότερες μελέτες ώστε να καθοριστούν οι επιδράσεις της κετογονικής διατροφής, αλλά τα υπάρχοντα αποτελέσματα από αυτή την μελέτη είναι, ήδη, πολλά υποσχόμενα!

*το άρθρο βρίσκεται στον ακόλουθο σύνδεσμο https://www.powerofpositivity.com/brain-tumor-growth/?fbclid=IwAR0tvAQrssLWMjDz9CRDkU82b1kHaQcgj5cdX4HpGLg6Uq34Rj6itVFqpkI

**Atkins diet